W dzisiejszych czasach zdrowie jest często ważniejsze niż pieniądze. Dzieje się tak na skutek rosnącej liczby osób zmagających się z chorobami cywilizacyjnymi, stresem, brakiem czasu na prawidłowe odżywianie czy wysokim poziomem wyczerpania spowodowanego przepracowaniem. Istnieją jednak różne suplementy diety, które mogą skutecznie wyeliminować nieprzyjemne skutki życia w szybkim tempie. Jednym z takich suplementów jest karnozyna.
Karnozyna została po raz pierwszy wyizolowana na początku XX wieku przez rosyjskiego naukowca Gulewicza. Jego badania były kamieniem milowym w dostarczaniu organizmowi człowieka jednego z najważniejszych związków chemicznych odpowiedzialnych za spowolnienie starzenia, poprawę metabolizmu oraz zapobieganie lub łagodzenie objawów wielu chorób. Karnozyna wchodzi w skład mięśni i może stanowić do 0,5% ich masy. Odpowiada za dostarczenie im odpowiedniej ilości energii.
Występowanie karnozyny
Karnozyna występuje naturalnie w czerwonym mięsie. Jednym posiłkiem możemy dostarczyć organizmowi aż 250 mg tego składnika. Ze względu na obecność w organizmie człowieka enzymu karnozynazy, który powoduje rozkład karnozyny, ilość dostarczana w sposób naturalny jest niewystarczająca. Z tego powodu zaleca się wprowadzenie do diety dodatkowej suplementacji w ilości 1000 mg dziennie. Dostarczając tak dużą dawkę karnozyny, enzym zostaje skutecznie zablokowany, dzięki czemu składnik zdrowotny staje się skuteczniejszy.
Wpływ karnozyny
Badania naukowe wskazują, że karnozyna bardzo pozytywnie wpływa na prawidłowe funkcjonowanie białek w organizmie. Karnozyna blokuje lub ogranicza pewne reakcje chemiczne, które powodują, że białka w organizmie człowieka nie funkcjonują tak, jak powinny. Opisano również wpływ karnozyny na ciśnienie krwi. Odpowiedni poziom tego związku w organizmie może prowadzić do uregulowania nadmiernie wysokiego ciśnienia krwi.
Karnozyna wpływa także na obniżenie poziomu glukozy oraz bardzo pozytywnie wpływa na układ nerwowy. Cholesterol HDL (zwany dobrym cholesterolem) w organizmie człowieka utlenia się i ulega glikacji. Karnozyna chroni ten składnik przed wymienionymi procesami i utrzymuje poziom HDL na prawidłowym poziomie.
Właściwości karnozyny
Karnozyna posiada wiele pozytywnych właściwości, które wpływają na prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Wśród niektórych z nich możemy wyróżnić:
- skutecznie neutralizuje procesy glikacji i utleniania białek
- chroni przed chorobą Alzheimera i Parkinsona
- zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia zaćmy
- redukuje poziom utleniaczy, wspomaga pracę nerek
- jest chelatorem, co oznacza, że usuwa metale ciężkie z białek, DNA i lipidów
- ma znaczący wpływ na prawidłowe funkcjonowanie mózgu
- prawidłowy poziom karnozyny może blokować przerzuty komórek nowotworowych
- wspomaga gojenie się ran
- wpływa na regulację podwyższonego ciśnienia krwi
- chroni przed chorobami układu krążenia
- chroni przed zatruciem alkoholem, dlatego zaleca się jego suplementację przed i po spożyciu większej dawki alkoholu
- skutecznie chroni przed zaćmą, a stosowanie kropli poprawia ostrość wzroku
Kto powinien suplementować karnozynę?
- Sportowcy i osoby aktywne fizycznie:
Karnozyna może poprawiać wydolność mięśniową i opóźniać zmęczenie mięśni. Pomaga także w szybszej regeneracji po wysiłku.
- Osoby starsze:
Z wiekiem poziom karnozyny w mięśniach spada. Suplementacja może pomóc w utrzymaniu masy mięśniowej, siły i ogólnej sprawności fizycznej.
- Osoby z problemami metabolicznymi:
Karnozyna ma działanie antyglikacyjne, co oznacza, że może pomóc w zapobieganiu uszkodzeniom białek wywołanym przez glikację. Jest to szczególnie ważne dla osób z cukrzycą lub insulinoopornością.
- Osoby z chorobami neurodegeneracyjnymi:
Karnozyna wykazuje działanie neuroprotekcyjne, co może być korzystne dla osób z chorobą Alzheimera, Parkinsona i innymi schorzeniami neurodegeneracyjnymi.
- Osoby narażone na stres oksydacyjny:
Dzięki swoim właściwościom antyoksydacyjnym, karnozyna może chronić komórki przed uszkodzeniami wywołanymi przez wolne rodniki. Jest to korzystne dla osób narażonych na wysoki poziom stresu oksydacyjnego, np. przez palenie, zanieczyszczenie środowiska czy intensywną aktywność fizyczną.
- Wegetarianie i weganie:
Karnozyna jest obecna głównie w produktach pochodzenia zwierzęcego, więc osoby na dietach roślinnych mogą mieć niższy jej poziom i mogą rozważyć suplementację.
W jakich pokarmach jest najwięcej karnozyny?
1. Wołowina:
Wołowina jest jednym z najbogatszych źródeł karnozyny. Znajduje się ona głównie w mięśniach, więc steki, pieczenie i inne kawałki mięsa wołowego będą miały wysoką zawartość karnozyny.
2. Wieprzowina:
Wieprzowina również zawiera znaczące ilości karnozyny. Karkówka, schab i inne kawałki mięsa wieprzowego są dobrymi źródłami tego dipeptydu.
3. Drób:
Kurczak i indyk zawierają umiarkowane ilości karnozyny, szczególnie w mięśniach szkieletowych. Filety z piersi kurczaka i indyka są popularnymi źródłami karnozyny w diecie.
4. Baranina i jagnięcina:
Mięso z owiec i jagniąt również jest bogate w karnozynę. Baranina i jagnięcina są mniej powszechne w niektórych dietach, ale są wartościowym źródłem tego składnika odżywczego.
5. Ryby:
Chociaż ryby zawierają mniej karnozyny niż mięso ssaków i drobiu, niektóre gatunki, takie jak tuńczyk i łosoś, mogą dostarczyć pewne ilości tego związku.
Streszczenie
Karnozynę można śmiało nazwać długo działającym związkiem zdrowotnym. Badania dowodzą jej istotnego wpływu na organizm człowieka i procesy zachodzące w nim. Ponadto karnozyna chroni białka, lipidy, DNA, a pośrednio także narządy ludzkie. Jednocześnie podaje się, że blokuje występowanie chorób Alzheimera i Parkinsona oraz chorób układu krążenia, których obecnie obawia się wiele osób. Karnozyna jest również odpowiedzialna za wiele innych narządów, od oczu po wątrobę, nerki, serce, mózg i mechaniczne funkcje kości.
Ilość karnozyny przyjmowanej naturalnie (z czerwonym mięsem) jest zbyt mała, aby zapewnić jej odpowiedni poziom w organizmie człowieka. Z tego powodu warto sięgnąć po suplementy diety zawierające tę substancję.
